The benefits of Dong Quai (Angelica Sinensis)

Công dụng của Đương Quy trong y học truyền thống Việt Nam và trên thế giới.

• Đương Quy là một vị thuốc rất phổ biến trong đông y, là đầu vị trong thuốc chữa bệnh phụ nữ, đồng thời được chỉ định trong nhiều đơn thuốc bổ và trị bệnh như thuốc chữa thiếu máu xanh xao, đau đầu, cơ thể gầy yếu, suy tim, mệt mỏi, đau lưng, đau ngực bụng, viêm khớp, chân tay đau nhức lạnh, tê bại, tê liệt, đại tiện táo bón, mụn nhọt lở ngứa, tổn thương ứ huyết, kinh nguyệt không đều, đau kinh, bế kinh.
• Trong y học cổ truyền Trung Quốc và Nhật Bản, đương quy được dùng điều trị kinh nguyệt không đều, huyết ứ trệ, đau kinh, bế kinh, sa tử cung, chảy máu, phong thấp, mụn nhọt, táo bón, hói đầu, thiếu máu, lao phổi, tăng huyết áp, ung thư và làm thuốc giảm đau, chống co giật, làm ra mồ hôi, kích thích ăn ngon cơm.
• Được gọi là “nhân sâm nữ”, nó cũng nổi tiếng chủ yếu nhờ công dụng điều trị nhiều bệnh phụ khoa thường không dễ điều trị bằng các liệu pháp thông thường, chẳng hạn như rối loạn kinh nguyệt, vô kinh và đau bụng kinh.
• Nó đã được sử dụng như một loại thuốc bổ, tạo máu và chống viêm trong hàng ngàn năm theo đơn thuốc y học cổ truyền Trung Quốc.

Các nghiên cứu về Công dụng của Đương Quy trong y học hiện đại

Rễ của Angelica sinensis (RAS), là một loại thảo dược Trung Quốc theo truyền thống được sử dụng trong các đơn thuốc để bổ sung máu, điều trị kinh nguyệt bất thường và các bệnh khác của phụ nữ. Nó cũng đã được tiếp thị rộng rãi như một loại thực phẩm tốt cho sức khỏe dành cho phụ nữ ở Châu Á, và như một chất bổ sung chế độ ăn uống ở Châu Âu và Châu Mỹ. RAS nổi tiếng với các hoạt động tạo máu, chống oxy hóa và điều hòa miễn dịch. RAS cũng sở hữu tác dụng chống ung thư, trí nhớ, bảo vệ phóng xạ và bảo vệ thần kinh. Các nghiên cứu về hóa học thực vật trên cây này đã dẫn đến axit hữu cơ, phthalide, polysacarit và các chất chuyển hóa khác. Dựa trên các nghiên cứu gần đây trên động vật và các thử nghiệm lâm sàng, RAS đã được sử dụng trong điều trị các bệnh phụ khoa, bệnh tim mạch-mạch máu não, bệnh hệ thần kinh và hội chứng thận hư.

• Tác dụng bổ huyết của Đương quy

Thiếu máu là một vấn đề sức khỏe cộng đồng phổ biến, đặc biệt là ở phụ nữ. RAS (Radix Angelica Sinensis )là một loại thuốc thảo dược Trung Quốc thường được sử dụng trong các đơn thuốc để bổ sung máu.. Liu và cộng sự đã đánh giá tác động tạo máu của RAS và cơ chế có thể liên quan đến hoạt động tạo máu của nó [57]. Lee và cộng sự nhằm mục đích tách và xác định phần tạo máu chính từ ASP [59]. ASP được chia thành bốn phần (F1, F2, F3 và F4). Phần F2, chiếm 19% ASP và chứa 0,53% protein, được phát hiện là có hoạt tính tạo máu cao nhất. Hua và cộng sự đã nghiên cứu quá trình truyền và điều chỉnh tín hiệu trong hồng cầu bởi ASP để làm rõ cơ chế thúc đẩy quá trình tạo huyết khối [60]. Kết quả chỉ ra rằng ASP hợp tác với Epo có tác động đáng kể đến sự biểu hiện của STAT5. Họ kết luận rằng phân tử tải nạp tín hiệu JAK2 và STAT5 đóng một vai trò quan trọng trong tác động của ASP hợp tác với Epo trong việc thúc đẩy quá trình tạo máu.

• Giúp cải thiện trí nhớ

Suy giảm nhận thức hoặc sa sút trí tuệ ở người cao tuổi có liên quan đến nhiều rối loạn. Được đặc trưng bởi sự lắng đọng ngoại bào của fibrillar -amyloid (Aβ) trong não, phản ứng viêm bùng phát qua trung gian vi mô thần kinh đệm và chết tế bào thần kinh, bệnh Alzheimer chiếm khoảng 70% bệnh nhân sa sút trí tuệ.Đánh giá chứng minh rằng RAS là một trong mười thành phần y học cổ truyền Trung Quốc (TCM) hàng đầu được ưu tiên mang lại lợi ích tiềm năng cao nhất cho việc can thiệp chứng mất trí nhớ [30Điều tra dược lý chỉ ra rằng RAS có thể gợi ra tác dụng cải thiện trí nhớ in vivo và in vitro thông qua nhiều cơ chế hoạt động, bao gồm các hoạt động cholinergic, chống oxy hóa và chống Aβ. Sau đó, nhóm của Hsieh đã tiến hành nghiên cứu sâu hơn về axit ferulic, một trong những thành phần chính của RAS [32]. Tác dụng làm suy giảm của axit ferulic đối với sự suy giảm hiệu suất tránh né cũng tương tự như chiết xuất RAS, và có thể tăng cường các hoạt động cholinergic và tuần hoàn máu

• Tác dụng bảo vệ thần kinh phòng chống đột quỵ

Đột quỵ vẫn là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong và tàn tật trên toàn thế giới. . Các chất bảo vệ thần kinh vớ các phương thức hành động khác nhau và thời gian áp dụng kéo dài được yêu cầu khẩn cấp tại phòng khám vì tầm quan trọng về kinh tế xã hội của đột quỵ. Một số đánh giá đã chứng minh tác dụng bảo vệ thần kinh của RAS. Lin đã chứng minh hiệu quả bảo vệ thần kinh của sự kết hợp, bao gồm RAS, trong việc giảm thiểu nhồi máu não, thiếu máu cục bộ toàn bộ và ngăn ngừa thoái hóa thần kinh sau khi thiếu máu cục bộ [40]. Trong một bài đánh giá khác, Chao và cộng sự đã báo cáo rằng LIG (Z-ligustilid)có tác dụng bảo vệ thần kinh [41]. Trong số các nghiên cứu liên quan đến tác dụng bảo vệ thần kinh của RAS, hầu hết đều tập trung vào LIG . Kết quả cho thấy điều trị LIG làm giảm các khiếm khuyết về hành vi thần kinh, tỷ lệ tử vong, phù não, tính thấm hàng rào máu não và co thắt mạch máu não. Một nghiên cứu khác tập trung vào LIG được thực hiện bởi Feng và đồng nghiệp, họ đã nghiên cứu tác dụng bảo vệ của LIG đối với vỏ não và vùng đồi thị của chuột trong mô hình giảm tưới máu não mãn tính [46]. Kết quả đã chứng minh rằng LIG cho thấy tiềm năng bảo vệ thần kinh rõ ràng .

• Hoạt động điều hòa miễn dịch

Ai cũng biết rằng các đại thực bào đóng một vai trò quan trọng trong cơ chế bảo vệ vật chủ, và nhiều chất chiết xuất từ thực vật kích hoạt các phản ứng miễn dịch chủ yếu bằng cách kích hoạt các đại thực bào, mặc dù việc kích hoạt trực tiếp các tế bào B và các tế bào miễn dịch khác cũng có liên quan. Queiroz và cộng sự đã nghiên cứu ảnh hưởng của chiết xuất khô từ rễ của RAS đối với sự phát triển và biệt hóa của các tế bào tiền thân đại thực bào tế bào hạt (CFU-GM) ở chuột bình thường và chuột bị nhiễm Listeria monocytogene [48]. Chiết xuất RAS có thể giải phóng sự ức chế các phản ứng này do Listeria gây ra bằng cách tạo ra một lượng dự trữ cao hơn các tế bào sinh sản tiền tủy bào trong tủy xương do giải phóng cytokine có hoạt tính sinh học (hoại tử khối u TNF-α). Dương và cộng sự. đã kiểm tra các hoạt động điều hòa miễn dịch của một ASP, trong ống nghiệm liên quan đến tính đặc hiệu đối với các tế bào miễn dịch [49]. Kết quả tăng sinh tế bào cho thấy rằng sự tăng sinh của tổng số tế bào lá lách, đại thực bào và tế bào T (Th) đã được thúc đẩy nhờ hoạt động của ASP. Mối quan hệ hiệu ứng thời gian của phản ứng cytokine cho thấy rằng các đại thực bào và các tế bào giết người tự nhiên liên quan đến khả năng miễn dịch không đặc hiệu được kích hoạt chủ yếu và các tế bào T trợ giúp bị ảnh hưởng lần thứ hai bởi ASP. Người ta đã kết luận rằng ASP có hoạt tính điều hòa miễn dịch bằng cách điều chỉnh biểu hiện của các cytokine liên quan đến Th1 và Th2.

• Khả năng chống oxh của Đương quy giúp phòng ngừa các bệnh ung thư, tim mạch và có thể hỗ trợ giảm nám ở da.

Các gốc oxy tự do hay ROS được công nhận là có vai trò kép trong các hệ thống sinh học, bởi vì chúng có thể có hại hoặc có lợi cho các hệ thống sống. Tuy nhiên, nồng độ ROS cao có thể gây ra tổn thương cấu trúc tế bào, bao gồm lipid và màng, protein và axit nucleic. Do đó, nó có thể dẫn đến một số bệnh, chẳng hạn như ung thư, xơ vữa động mạch và các bệnh tim mạch, bệnh viêm phổi, rối loạn chức năng miễn dịch và rối loạn sản sinh tế bào thần kinh [51]. Vì vậy, trọng tâm hiện tại là tìm kiếm các chất chống oxy hóa mới có nguồn gốc thực vật. Wu và cộng sự đã đánh giá các hoạt động chống oxy hóa của RAS [52] Kết quả cho thấy rằng chiết xuất nước của RAS thể hiện các hoạt động chống oxy hóa theo cách phụ thuộc vào nồng độ. Dịch chiết cho thấy tác dụng ức chế quá trình peroxy hóa lipid do axit FeCl2- ascorbic gây ra trong dịch đồng nhất gan chuột trong ống nghiệm Ying và cộng sự đã nghiên cứu khả năng chống oxy hóa và loại bỏ chức năng trị nám của chiết xuất RAS trong mô hình trị nám do progesterone và bức xạ cực tím gây ra [53]. Họ kết luận rằng chiết xuất RAS có tác dụng loại bỏ nám da và cơ chế này có thể liên quan đến việc tăng cường chống oxy hóa, ức chế sự tăng sinh tế bào hắc tố, giảm hoạt động của tyrosinase và cải thiện huyết học.

Tài liệu tham khảo:

Xem tổng hợp các đề tài nghiên cứu về đương quy công bố trên thư viện y khoa quốc tế

Đương Quy được viết trong cuốn Cây Thuốc và Động Vật Làm Thuốc ở Việt Nam

Đương Quy được viết trong cuốn những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của GS-TS Đỗ Tất Lợi